JSON NEDİR? XML NEDİR? JSON vs XML NEDİR?

Enes Ateş
4 min readDec 13, 2020

--

JSON NEDİR?

JSON, açılımı Javascript Object Notation olan, Key-Value (anahtar-değer) çiftlerinden oluşan metin biçimidir, veri depolamak veya veri transferi gibi işlemler için kullanılmaktadır. JSON dosyasının uzantısı .json’dur.

JSON TARİHİ NEDİR?

  • Douglas Crockford, JSON formatını 2000'lerin başında belirledi.
  • Resmi web sitesi 2002'de açıldı.
  • Aralık 2005'te Yahoo! Web hizmetlerinden bazılarını JSON biçiminde sunmaya başladı.
  • JSON, 2013 yılında bir ECMA uluslararası standardı haline geldi.
  • En güncel JSON format standardı 2017'de yayınlandı.

JSON YAPISI NASILDIR?

JSON, Number (Sayı), String (Yazı), Boolean, Object (Nesne), Array (Diziler) ve Null (Boş) olmak üzere 6 veri tipine sahiptir.

  • Number (Sayı): Sekizli (octal) ve onaltılı (hexadecimal) rakamlardan oluşur. C ve Java dilindeki sayılarla benzerdir.
  • String (Yazı): Çift tırnak içinde, ters-bölü kodlarına da izin veren, sıfır veya daha fazla Unicode karakterin birleşiminden oluşmaktadır. Bir karakter, string (yazı) tipindeki tek karakter olarak gösterilebilir. C ve Java dilindeki string benzerdir.
  • Boolean (Bole): true (doğru) ya da false (yanlış) değer olarak kullanılmaktadır.
  • Object (Nesne): isim/değer çiftlerinin sırasız birleşiminden oluşur. Nesne tanımlaması, {süslü parantez aç ile başlar ve }süslü parantez kapa ile biter. Her “isim”den sonra :iki nokta üstüste gelir ve isim/değer çiftleri ,virgül ile ayrılır.
  • Array (Diziler): Sıralı değer listesidir. Bir dizi [köşeli parantez aç ile başlar ve ] köşeli parantez kapa ile biter. Değerler ,virgül ile ayrılır.
  • Null (Boş): Herhangi bir bilgi yoksa boşluk olarak tanımlanabilir.

JSON’un Key-Value bölümlerinden oluştuğunu belirtmiştik. JSON ile veri oluşturmak oldukça kolaydır. Yeni Metin Belgesi (.txt) ile bile JSON kodlama yapabilirsiniz.

  • Key (Anahtar): nesnenin özelliklerini ifade eder ve tırnak işaretleriyle çevrilerek belirtilir.
  • Value (Değer): Value, çift tırnak içinde bir string (yazı), sayı, true (doğru), false (yanlış), null (boş değer), object (nesne) veya array (dizi) olabilir. Bu yapılar bir birlerinin içinde tekrar edebilirler.

JSON KULLANMANIN AVANTAJLARI NELERDİR?

JSON kullanmanın önemli avantajları / artıları şunlardır:

  • Tüm tarayıcılar için destek sağlayın,
  • Okuması ve yazması kolay,
  • Basit sözdizimi,
  • Oluşturması ve yönetmesi kolay,
  • Tüm önemli JavaScript çerçeveleri tarafından desteklenir,
  • Çoğu arka uç teknolojisi tarafından desteklenir,
  • JSON, JavaScript tarafından yerel olarak tanınır,
  • Yapılandırılmış verileri bir ağ bağlantısı kullanarak iletmenize ve serileştirmenize olanak tanır,
  • Modern programlama dilleri ile kullanabilirsiniz,

JSON, herhangi bir JavaScript nesnesine JSON’a dönüştürülebilen ve bu JSON’u sunucuya gönderebilen bir metindir.

JSON KULLANMANIN DEZAVANTAJLARI NELERDİR?

JSON kullanmanın eksileri / dezavantajları:

  • Ad alanı desteği yok, dolayısıyla zayıf genişletilebilirlik,
  • Sınırlı geliştirme araçları desteği,
  • Resmi gramer tanımı için destek sunar,

XML NEDİR?

XML (Extensible Markup Language), verileri depolamak için tasarlanmış bir biçimlendirme dilidir. Yaygın olarak kullanılır veya veri aktarır. Büyük / küçük harfe duyarlıdır. Yani <adi> ile <Adi> XML için iki farklı anahtardır. XML, işaretleme öğelerini tanımlamanızı ve özelleştirilmiş biçimlendirme dili oluşturmanızı sağlar. XML’deki temel birim, öğe olarak bilinir. XML dosyasının uzantısı .xml’dir.

XML TARİHİ NEDİR?

  • XML ayrıca SGML’den türetilmiştir.
  • XML’in 1.0 sürümü Şubat 1998’de yayınlandı.
  • Ocak 2001: IETF Önerilen Standart: XML Ortam Türleri.
  • XML, Genişletilebilir Biçimlendirme Dilidir.
  • 1970: Charles Goldfarb, Ed Mosher ve Ray Lorie GML’yi icat etti.
  • XML’in geliştirilmesi 1996 yılında Sun Microsystem’de başladı.

XML KULLANMANIN AVANTAJLARI NELERDİR?

XML kullanmanın önemli avantajları / artıları şunlardır:

  • Belgeleri sistemler ve uygulamalar arasında taşınabilir hale getirir. XML yardımıyla farklı platformlar arasında hızlı veri alışverişi yapabilirsiniz.
  • XML, verileri HTML’den ayırır.
  • XML, platform değişikliği sürecini basitleştirir.

XML KULLANMANIN DEZAVANTAJLARI NELERDİR?

XML kullanmanın eksileri / dezavantajları:

  • XML bir işleme uygulaması gerektirir.
  • XML sözdizimi, bazen kafa karıştırıcı olan diğer alternatif ‘metin tabanlı’ veri aktarım formatlarına çok benzer.
  • İç veri türü desteği yok.
  • XML sözdizimi gereksizdir.
  • Kullanıcının etiketlerini oluşturmasına izin vermez.

JSON ve XML ARASINDAKİ FARKLAR NELERDİR?

  • JSON, XML gibi geliştirilebilir bir yapı değillerdir.
  • JSON, XML’e göre daha hızlıdır ve daha küçüktür.
  • JSON’da dizi desteği vardır. XML’de böyle bir kavram yer almamaktadır.
  • JSON’un , XML’e göre daha kısa yazılır ve daha kolay okunabilmektedir.
  • JSON çıkış noktası Javascript iken , XML markup dillerinden çıkmıştır.

PEKİ JSON ile XML ARASINDAKİ KODLAMA FARKI NEDİR?

JSON Koduna örnek aşağıdaki gibidir,

{
"kullanici": [

{
"id": "01",
"adi": "Enes",
"soyadi": "Ates"
"yasadigiSehir": "Istanbul"
"tuttuguTakim": "Besiktas"
},

{
"id": "02",
"adi": "Huseyin Can",
"soyadi": "Ozden"
"yasadigiSehir": "Mersin"
"tuttuguTakim": "Galatasaray"
}
]
}

Şimdi de aynı kodu XML ile yazalım,

<kullanici>
<id>01</id>
<adi>Enes</adi>
<soyadi>Ates</soyadi>
<yasadigiSehir>Istanbul</yasadigiSehir>
<tuttuguTakim>Besiktas</tuttuguTakim>
</kullanici>
<kullanici>
<id>02</id>
<adi>Huseyin Can</adi>
<soyadi>Ozden</soyadi>
<yasadigiSehir>Mersin</yasadigiSehir>
<tuttuguTakim>Galatasaray</tuttuguTakim>
</kullanici>

KAYNAKÇA

--

--